Türk Dilindeki Yabancı Dil Kuralları

Ayrıntılar

Üst Kategori: Konu Anlatımı

Perşembe, 28 Şubat 2008 09:43 tarihinde yayınlandı.

Gösterim: 9513

1- Tamlamalar

Sahra-yı Cedit, kuva-yı millî, Selman-ı Pak Caddesi, Divanü Lugati’t-Türk, abıhayat, ruh-ı mücerred

2- Erillik-Dişillik

Müvekkil-müvekkile, prens-prenses, müdür-müdire, memur-memure, patron-patroniçe, kont-kontes, host-hostes, Ali-Aliye, selim-Selime, Zeki-Zekiye, artist-aktrist, ilah-ilahe, tanrı-tanrıça

Extra, taxsi, show, na’ş, mısraın, Fatih Camii, gazete bayii, kimya sanayii, fax (faks), mevkiin

4- Ön ekler

Bî-çare, bî-tap, na-çar, na-mahrem, otokontrol, otobiyografi, multi-sistem, multi-medya, bî-haber, ala-turka, ala-franga, bî-taraf, anti-tez, metal-ametal, sosyal-asosyal, teist-atesit

5- Yazıldığı gibi okunma özelliği

Show (şov), stun-up (stendap), müteahhit (mütayit), multi-sistem (malti-sistem), program (proğram), chat (çet), capitol (kapitol), couffeur (kuaför?), retaurant (restoran), cafe (kafe), check-up (çekap), Carrefour (değişik şekilleri var), Turkcell (Türksel), solarium (solaryum)

6- Uzun sesliler

Adalet, kâmil, vâkıf, âlem, sermaye, abide

7- İki sessizle başlayan kelimeler

Kral, tıraş, stasyon (istasyon), tren, elektrik, skandal, standart, flaş, protokol, kulüp, stüdyo, stil, tribün, grup-gurup, plan, statü, slogan, torl

8- Hece bölmede kuralı zorlayan kelimeler

Poliklinik, Belgrad, elektrik, elektron, telgraf, kontrgerilla, eksper, ekstra

9- Türkçede iki ünlü yanyana gelmez.

Fuar, laboratuvar, fiyat, saat, düet, konservatuvar, aile, kuaför, inşaat, acayip, düello, şefaat, iddia, faaliyet, aort

10- Türkçe kelimelerde sonda “b, c, d” harleri olmaz.

Ahmed, Mehmed, ad?

11- İkinci hecede yuvarlak-geniş ünlü olması

İstasyon, doktor, horoz, kontrol, telefon, jeton, egzos, kuaför, abanoz, abone, aforoz, akort, karakol

12- Eklerin büyük ünlü uyumuna uymaması

Saati, kontrolü, folklore, emlâkçi, rolü, refakatçi, kabulü, hâller

13- Çoğul kelimeler

Evliya (veliler), evlat (çocuklar), enbiya (nebiler), memurîn (memurlar), tadilat, tamirat-lar (onarımlar), cumhurbaşkanı, kütüphane, meşrubat, mürettebat, baharat, beyanat, gidişat, hasılat

14- Yabancı ekler

Tur-ist, tur-izm, liberal-izm, romant-izm, taraf-tar, kafa-dar, cumhur-iyet, asker-î, siyas-î, ilm-î, şam-dan, çay-dan-lık, silâh-tar, silâh-şor, sermaye-dar, pas-ör, Türko-log, biyo-loji, demokrat-ik, parfüm-eri, bayrak-tar, sancak,tar, beled-iye, âdil-ane, aciz-ane, dost-ane, ism-en, ahlâk-en, didakt-ik, lir-ik, hürr-iyet, mill-iyet, tezgâh-tar, Türkmen-istan, gül-istan, mal-iye, adl-iye, fabrika-tör

15- Olmayan noktalama işaretleri

Hasan&İsmail, kültür&sanat, sebze&meyve

16- Başta olmayan harfler (j

Jeton, jilet, jandarma (candarma)

17- Harflerin okunuşu

IMF (Ay em ef-İ me fe), CNN (Si en en), NTV (En ti vi), SSK (Se se ka), CD (Si di ), H (Haş), W.C. (Ve ce), 5 n (Beş en), DIGITURK (Dijitürk), NOKIA (Nokya),

18- Kalınlık-incelik uyumu

Sermaye, emanet, adalet, tatil, kalem, kitap, kontör

19- Hece bölünmesi

Kur’an (Ku-ran değil), san’at, neş’e, vak’a, meş’ale

20- Kelime türetme

Kan kardeşi (kanka), kitap aralığı (kitara), elektronik mektup (elmek)

21- Hece bölme

Bid’at